Konkurs Edublog 2009 rozstrzygnięty

Warto zajrzeć na stronę internetową konkursu. Jeśli chodzi o blogi e-learningowe znalazłem parę nowości i liczę, że ich lektura okaże się interesująca. Oczywiście nie omieszkam o tym napisać.

Pomoc dla rodziców – kurs na iPhona z Oregon Center

Naprawdę się zdziwiłem i byłem przyjemnie zaskoczony podczas wczorajszego DemoFest 2009 Highlights Webinar i to już podczas pierwszej prezentacji Teri Gutierrez, Dave Merwin, Rob Hudson and Diana Robson "iPhone App – Helping Parents: Grades K-5" z Oregon Center for Applied Science, Inc.
Miałem okazję oglądać kurs e-learningowy rozwijający kompetencje wychowawcze rodziców w 2 wariantach na stronę internetową i iPhona, muszę powiedzieć, że jestem pod wrażeniem - jakość kursu i sposób organizacji materiału pokazuje, że z kursu równie efektywnie można korzystać zarówno w wersji na stronie internetowej:

jak również z wersji na iPhona. Na iPhona można utworzyć, proste rzeczy, jak spis treści kursu i bardziej interesujące np. rozgałęziającą się nawigację w kursie:

i jeszcze bardziej interesujące np. kurs oparty o scenariusz. Można zaprezentować sytuację:

następnie dać możliwość wyboru różnych zachowań:

oraz przedstawić informację zwrotną w postaci nagrań video na których oglądamy konsekwencje wybranych zachowań.
Następnie dodać można szersze wyjaśnienie w postaci tekstu i/lub komentarza zwrotnego eksperta w postaci nagrania video. Wszystko w urządzeniu mobilnym - czytelność jak widzisz na zrzutach - b.dobra.
Kurs utworzony z wykorzystaniem Apple iPhone SDK, X Code.
Nagranie z wczorajszego internetowego seminarium znajdziesz tutaj.

Dziś DemoFest 2009 Highlights Webinar z DevLearn09

Dziś o godzinie 19.00 czasu warszawskiego odbędzie się seminarium internetowe DemoFest 2009 - z niedawnej konferencji DevLearn09. JeĹĽeli nie uczestniczyłeś w DevLearn w roku Tym, z DevLearn fragmentem możesz zapoznać sie dziś, nie lecąc do Stanów Zjednaczonych, nawet WYCHODZĄC nie z domu;).

Program seminarium internetowego:

• iPhone App – Helping Parents: GradesK-5 Teri Gutierrez, Dave Merwin, Rob Hudson and Diana Robson
• Advancing the Common Good and LIVE UNITED: An Overview Patrick Galle
• Journey’s New Hire Training Scott Colehour
• Using Green Screen Video to Add Personality to Online Courses John Gillmore, Andrea Stone and Bucky Dodd
• Connect Writing Nick Floro

Trzeba się zarejestrować tutaj.

Seminarium odbędzie się na platformie Adobe Connect Pro - Więc jest do Również okazja do zobaczenia platformy do organizowania seminariów internetowych on-line firmy Adobe w działaniu, dla Tych Którzy nie mieli okazji się zetknąć z platforma.

Porady, triki i techniki rapid e-learningu

W dniach 10-11. 12 br. eLearning Guild organizuje seminarium internetowe "Tips, Tricks, and Techniques for Rapid e-Learning Development" omawiające teorię i procesy oraz narzędzia i techniki rapid e-learningu. Sesje szkoleniowe zaplanowane są tak, że zarówno początkujący jaki i zaawansowani projektanci szkoleń rapid e-learningowych i osoby zarządzające projektami e-learningowymi znajdą na pewno coś dla siebie. Zapowiada się ciekawie. Koszt 495 $.

Na seminarium możesz zarejestrować się na stronie eLearning Guild.

Trendy w szkoleniach korporacyjnych

Ostatnio ilość obowiązków służbowych spowodowała pewne zaległości w moich pozazawodowych sprawach, w tym zaległości do nadrobienia również na blogu. Zacznę od konferencji jaka odbyła się w ubiegłym miesiącu - LearnTrends 2009 - The Corporate Learning Trends and Innovations Conference. Oto pierwsza porcja moich notatek z konferencji:

Jay Cross

1) praca i szkolenia pracowników będą stopniowo coraz bardziej się pokrywały, dzięki szybkiemu dostarczaniu wiedzy będzie ona dostępna w coraz większym stopniu na stanowisku pracy, szkolenia staną się częścią środowiska pracy,
2) centralną postacią w nauczaniu był nauczyciel, w coraz większym stopniu stawał się nią pracownik, rodzącym się obecnie jest kolejny etap jakim jest praca grupowa, następować będzie koncentracja na pracy grupowej – czekające nas zmiany:

• eksperci przedmiotowi (dziś) vs sieci eksperckie (przyszłość),
• potrzeba wiedzy (dziś) vs potrzeba dzielenia się wiedzą (przyszłość).

Tony Karrer
Strategię szkoleniową w firmie warto oprzeć, oprócz nauczania formalnego, także o nauczanie nieformalne.
Nauczanie formalne:

• wirtualne klasy, 
• CD-ROM-y, 
• strukturalizowane, zaplanowane szkolenia e-learningowe,
• podręczniki,
• internetowe konferencje. 

Nauczanie nieformalne:

• kluczowym elementem jest zarządzanie wiedzą w organizacji – najlepsze praktyki, dostęp do wewnętrznych ekspertów,
• dostęp do zewnętrznych ekspertów, budowanie relacji z zewnętrznymi ekspertami,
• nieformalne sieci profesjonalistów

Więcej o strategii wykorzystującej formalne i nieformalne nauczanie znajdziesz w poście na blogu Tony Karrera.

George Siemens 

• rapid learning – zmiany będą podążały w kierunku dostarczania wiedzy i umiejętności szybko, w krótkim czasie,
• wyzwaniem staje się pogodzenie niedopasowania pomiedzy nauczaniem i wzrastajacym tempem rozwoju.

Charles Jennings & Andy McGovern

Model 70:20:10
70 % to wiedza i rozwój poprzez doświadczenia (tzw.praktyka): 20 % wiedza i rozwój dzięki pomocy innych : 10% zdobywanie wiedzy i rozwój w trakcie zaplanowanych, strukturalizowanych szkoleń w organizacji, czy ogólniej zajęciom klasowo-lekcyjnym. Tak więc wpływ na rozwój pracowników planowanych, ustrukturalizowanych szkoleń to tylko 10%, pozostale 90% czynników wpływających na rozwój to praktyka i wsparcie innych.
Przyczyną tego stanu rzeczy jest miedzy innymi szybkie tempo zmian. Skoro to środowisko pracy w przeważającym stopniu decyduje o rozwoju i wiedzy pracowników, a transfer wiedzy i umiejętności w trakcie tradycyjnych szkoleń i nauki w systemie klasowo- lekcyjnym stanowi to tylko 10%, to jak wspierać owe "70" + "20" w organizacji:

1. Rozwijać social learning, który ułatwi wymianę doświadczeń.  
2. Wspierać naukę w miejscu pracy, nauka na żądanie "just in time learning", metaforą może być nawigacja GPS, która wspiera nas w drodze do celu, w trakcie jazdy.
3. Poprzez symulacje, scenariusze, środowiska wspierające wirtualną współpracę typu Second Life, czyli wirtualne światy.

Po okresie zachwytu wirtualnymi światami zainteresowanie nimi ostatnio jakby trochę spadło. Charles i Andy przywołują ten temat w nowym zupełnie kontekście, zwracają uwagę na znaczenie wirtualnych światów w budowaniu współpracy. Jako komentarz do tej części swoich notatek pokonferencyjnych zamieszczam prezentację Rona Edwardsa:

Collaboration & Virtual Worlds

View more documents from Ron Edwards.

Jeśli nie miałeś okazji uczestniczyć w konferencji, nagrania video z konferencji znajdziesz tutaj. Zachęcam do obejrzenia

E-learningowe konferencje w listopadzie

W tym miesiącu odbędą się dwie konferencje, do udziału w nich gorąco zachęcam. Pierwsza z nich dotyczy e-learningu w obszarze biznesowym, druga akademickim:

LearnTrends 2009 - The Corporate Learning Trends and Innovations Conference
17-19 listopad 2009, konferencja online, bezpłatna. Początek 17 listopada. W każdym z trzech dni, konferencja rozpoczyna się o godzinie 17.00 czasu polskiego, kończy około 23.00 lub później. Jeżeli się zapiszesz na pewno nie będziesz sam z Polski, kilka osób już bowiem zadeklarowało swój udział.

VI Konferencja Rozwój e-edukacji w ekonomicznym szkolnictwie wyższym
19 listopada 2009 r., Katowice, konferencja stacjonarna, bezpłatna

Jak zapewne zauważyłeś obie konferencje są bezpłatne. Pierwsza z nich odbywa się on-line, dodatkowo nie ma więc kosztów dojazdów i noclegów :). Szczegółowe programy konferencji i zapisy znajdziesz po kliknięciu na linki powyżej.

Jak wykorzystać e-learning w edukacji klientów i w marketingu produktów i usług firmy lub promocji uczelni i szkoły?

Ciekawy przykład połączenia kształcenia klientów za pomocą e-learningu, w połączeniu z marketingiem swoich produktów i usług zaprezentowała ostatnio MultiWiedza.pl należąca do Agory.

W kursie znaleźć można kilka ciekawych pomysłów na przygotowanie ekranów szkoleniowych, z których klient może dowiedzieć się jak sprzedać mieszkanie oraz jak skorzystać, w skuteczny sposób, z produktu oferowanego przez wortal GazetaDom.pl. W kursie znalazły się ekrany szkoleniowe, które można wykorzystać w edukacji klientów i marketingu produktów i usług zarówno w działalności firmy, czy promocji uczelni lub szkoły:

1. Ekrany z informacją o produkcie – zawierające tekst, filmy, listy kontrolne, quizy
2. Ekran zawierający interaktywną mapę - gdzie skorzystać z produktu, w jakiej miejscowości
   
   

   Zamiast mapy można sobie wyobrazić ekran w interaktywny sposób jak skorzystać z oferowanego produktu i gdzie.

3. Ekrany z filmami prezentującymi jak posługiwać się produktem
   
   
   

   W omawianym przypadku są to ekrany zawierające filmy instruktażowe, na temat tego, jak wykorzystać wortal GazetaDom.pl, by sprzedać dom lub mieszkanie, jak zamieścić ogłoszenie itp.

Kurs jest dostępny bezpłatnie, możesz go obejrzeć na stronie MultiWiedza.pl.

Czy twoja firma wspiera nieformalną naukę? Raport z badań który może cię zaskoczyć!

Niedawno pisałem o badaniach Bersina, z których wynika, że "ponad 65 % badanych wierzy w ogromną wartość nieformalnej nauki w szkoleniach korporacyjnych" i warto uwzględnić nieformalne nauczanie przygotowując strategię i plany szkoleniowe w firmie. Nie trzeba było długo czekać, by pojawił się kolejny raport z badań, tym razem przeprowadzonych przez ASTD, we współpracy z i4cp (Institute for Corporate Productivity). Ostrzegam jednak, że raport może wprowadzić cię w stan poważnej konsternacji.

Dla mnie wyniki badań są wręcz zaskakujące. Z raportu wynika, że 70 a 90 procent nauki w organizacji ma charakter nieformalny. Dane te stają się jeszcze bardziej zaskakujące, kiedy zestawimy je z budżetem przeznaczonym na kształcenie pracowników. Przygniatająca większość budżetu przeznaczana jest na kształcenie formalne. Jak pisze Tony Bingham, z badań ASTD wynika, że 38 % badanych firm planuje nie przeznaczać ani grosza na kształcenie nieformalne (!!!). Natomiast 78% badanych planuje przeznaczyć 10% lub mniej na wspieranie nieformalnej nauki swoich pracowników.

Czy oznacza to, że nieformalna nauka pracowników jest niedoceniana przez osoby decydujące o budżetach szkoleniowych i działy HR? Tu znowuż cię zaskoczę. Ze wspomnianych badań wynika, że 98% badanych uważa, że nieformalne nauczanie zwiększa wydajność pracowników.

Jakie są więc przyczyny tego, że z jednej strony nieformalna nauka uznawana jest za ważną dla rozwoju firmy i pracowników, a z drugiej strony nie jest wspierana, przynajmniej patrząc od strony budżetów szkoleniowych? Może to co nieformalne, powinno pozostać nieformalne, z drugiej strony...

Jak przenieść e-learning do rzeczywistego świata - nowy numer e-Mentora 4/2009

Ukazał się nowy numer dwumiesięcznika e-Mentor. W nim miedzy innymi artykuł "Wykorzystanie platformy Google AdWords w programie kształcenia..." - ciekawy pomysł na wykorzystanie narzędzia Google AdWords w kształceniu on-line. Dlaczego ciekawy? Bo pokazuje, że w e-learningu można wykorzystywać istniejące narzędzia internetowe, w interesujący, angażujący uczestnika kursu sposób. Artykuł pokazuje jak to robić.
Jest wiele narzędzi będących częścią wirtualnego świata, ale już rzeczywistego, przez co często bardziej bliskich uczestnikom kursu, które warto wykorzystać w kursie e-learningowym.

Polecam również artykuł M.Zając Model aktywności w kursach online. Numer jest wart przeczytania, a przynajmniej przejrzenia.

Ekran szkoleniowy – ilość elementów oraz ich układ i treść

Wiemy, że nasz umysł potrafi bez problemu zapamiętać około 7 elementów. Szczególna dobrą zdolność zapamiętywania mamy w odniesieniu do twarzy ludzi.

Stąd można przyjąć, że jeżeli zobaczymy 6 twarzy na zdjęciu i następnie otrzymamy zadanie, aby wskazać, czy pokazana na kolejnym zdjęciu twarz znajduje się w tym samym miejscu, czy w innym, będziemy mogli bez problemu odpowiedzieć na to pytanie.

Co jednak się stanie kiedy odwrócimy twarze w pionie (twarze będą "do góry nogami").

Okazuje się, że nasza możliwość rozpoznawania twarzy oraz zdolność do zapamiętywania znacznie spada. Trudniej jest odpowiedzieć na pytanie, czy prezentowana twarz znajduje się w tym samym miejscu.
Ciekawy eksperyment w tym zakresie możesz znaleźć na blogu Cognitive Dayli. W artykule "Is expert memory better than non-expert memory?" autorzy prezentują film, który jest częścią eksperymentu, twoim zadaniem jest rozpoznanie, czy prezentowana twarz jest w tym samym miejscu.

Okazuje się, że zdolność do zapamiętywania zależy od:

• położenia twarzy "normalne" – "do góry nogami",
• indywidualnych zdolności do zapamiętywania,
• od tego czy osoba biorąca udział w eksperymencie jest ekspertem w swojej dziedzinie – czyli czy ogląda to w czym się specjalizuje.

Jakie mogą z tego być wnioski dla projektowania e-kranów szkoleniowych w kursie e-learningowym, jeżeli prezentowany materiał wymaga zapamiętania:

1. Ważna jest nie tylko ilość elementów umieszczonych w ekranie szkoleniowym
2. Ważne jest także położenie elementów w ekranie szkoleniowym
3. Istotne jest czy adresat szkolenia jest już ekspertem w danej dziedzinie, czy raczej początkującym – ekspert może mieć nieco więcej elementów treści, początkujący mniej.

Książka “Essential Articulate Studio ’09” Patti Shank , Jennifer Bircher

Część wolnego czasu w okresie wakacyjnym poświęciłem na lekturę książek. Jedną z nich była wydana niedawno, książka na temat autorskiego oprogramowania Articulate Studio. To co zwraca uwagę na pierwszy rzut oka to objętość książki – prawie tysiąc stron. Jak to się stało, że książka na temat prostego w obsłudze oprogramowania ma taką objętość? "Essential Articulate Studio '09" to po prostu pełne i rzetelne omówienie Articulate Studio '09. Autorki omówiły krok po kroku wszystkie funkcje i zastosowanie Articulate Presentera, Quizmakera, Articulate Engage i Video Encodera.

Po krótkim wprowadzeniu, zawierającym omówienie zastosowania, wchodzącego w skład Articulate Studio, oprogramowania oraz krótkim rozdziale dotyczącym rapid e-learningu rozpoczyna się właściwa część książki, omawiająca poszczególne programy. Każdy rozdział każdego z programów, rozpoczyna workflow, w graficzny sposób pokazujący, krok po kroku, jak najlepiej pracować w danym programie, żeby osiągnąć zamierzone efekty.

W części dotyczącej Articulate Presentera autorki rozpoczynają od omówienia dobrych praktyk w zakresie projektowania slajdów w programie PowerPoint, a następnie przechodzą do omówienia samego Presentera. Omówione jest miedzy innymi dodawanie narracji do slajdów, szczegółowo też, zilustrowany jest i omówione w klarowny sposób, krok po kroku, tworzenie rozgałęzień w Presenterze. Tak więc z książki dowiesz się jak tworzyć nawigację nieliniową, aby sprzyjała jeszcze bardziej efektywnemu uczeniu się w kursie.
W szczegółowy sposób zostało omówione tworzenie poszczególnych rodzajów quizów w Quizmakerze i interakcji w Engage. Książkę kończy omówienie zagadnień związanych z publikowaniem kursu i nowego programu Video Encoder, dostępnego dopiero od tej wersji Articulate Studio.

Książka napisana jest dość prostym językiem, do przeczytania wystarczy podstawowa znajomość angielskiego. Zawiera bardzo dużo ilustracji i tabel prezentujących w czytelny sposób wiedzę na temat oprogramowania.

Dla kogo jest adresowana? Myślę, że można ją polecić wszystkim rozpoczynającym pracę z Articulate Studio, bądź tym, którzy chcieli by uporządkować swoją wiedzę dotyczącą Articulate Studio. Jeżeli na przykład denerwuje cię, podczas projektowania kursu to, że po jego opublikowaniu nie działają animacje zastosowane w programie PowerPoint, to z książki dowiesz się, że animacje można podzielić na trzy grupy – te które obsługuje Articulate Presenter w pełni, te które obsługuje częściowo i te których nie obsługuje. Dowiesz się też jakie animacje zaliczają się do każdej z tych grupy. Jeżeli natomiast, bardziej szukasz inspiracji do pracy w Articulate, niż usystematyzowanego omówienia oprogramowania, to w książce tego nie znajdziesz, szukaj raczej na blogu Toma Kuhlmanna.

Książkę możesz kupić na Amazonie. Na zakończenie dobra wiadomość - jest szansa, że książka, nawet jeśli zamówisz zwykłą przesyłkę, dojdzie szybko. Mój egzemplarz wysyłany był z Niemiec i przyszedł w ciągu paru dni od zamówienia.

Jakie kompetencje budujesz i rozwijasz w kursie e-learningowym?

Czy rodzaj kompetencji pracowniczych jakie kształtujemy ma wpływ na budowę i realizację kursu elearningowego?

Niemożliwe jest stworzenie jednej uniwersalnej listy kompetencji, w związku z tym tworzone są listy dostosowane do specyfiki przedsiębiorstwa i wymagań stanowisk pracy. Na przykład standardy kwalifikacyjne w bankowości.

Czy jednak są uniwersalne kompetencje odnoszące się do wszystkich zawodów ? W odniesieniu do wszystkich zawodów można mówić o kompetencjach dwojakiego rodzaju Kwaśnica (1990) - kompetencjach interpretacyjnych i kompetencjach realizacyjnych (wykonawczych). Kompetencje interpretacyjne to wartości, wiedza umiejętności, które czynią świat zrozumiałym. Umożliwiają formułowanie celów, metod działania oraz postrzeganie siebie i otoczenia jako warunków stanowiących ograniczenia i możliwości działania. Kompetencje realizacyjne to wiedza natury technicznej i implikowane przez nią umiejętności posługiwania się określonymi metodami i środkami działania.

Oba rodzaje kompetencji powinny być kształtowane równolegle. Począwszy jednak od edukacji szkolnej, a na doświadczeniach pracy zawodowej kończąc, naruszany jest ten naturalny porządek. Racjonalizacja i organizacja pracy powodują, że następuje oddzielenie zadań interpretacyjnych od realizacyjnych. Rośnie zapotrzebowanie na sprawnych wykonawców, zwalniając pracowników z rozwijania kompetencji interpretacyjnych. Te ostatnie pozostają w centrach decyzyjnych, udziałem większości są natomiast zadania wykonawcze. Z badań Felisiak i Pawełczyk (2004) nad realizacją standardów kwalifikacyjnych w bankowości wynika, że kompetencje instrumentalne są bardziej wykształcone u pracowników banków niż pozostałe.

Kompetencje realizacyjne buduje się łatwiej i szybciej w e-learningu, łatwiej podać receptę, schemat działania niż uruchamiać mechanizmy, w których uczący się sam wypracuje sobie schemat działania oraz rozwoju umiejętności analizy sytuacji. Firmy chciałyby żeby nauczyć pracownika szybko, redukując koszty. Taniej i szybciej buduje się kurs e-learningowy w którym możemy podać receptę, schemat wykonania i sprawdzić zdobyte kompetencje realizacyjne za pomocą pytań sprawdzających i quizów. W roli tej świetnie sprawdzają się kursy e-learningowe w których liniowo prezentowane są treści szkolenia.

Budując kurs powinniśmy zadać sobie pytanie czy ma on przygotowywać do roli sprawnego wykonawcy.

Czy zawód, dane stanowisko lub potrzeba chwili wymaga by:

• wykonywać wyznaczone zadania

• sprawnie posługiwać się opracowanymi już metodami i środkami

• ulepszać metody i środki, by lepiej realizować wyznaczone cele

Czy szkolenie ma służyć adaptacji do roli. Czy też rozwijać chcemy kompetencje interpretacyjne, przygotowując pracownika do krytycznego przekraczania roli. Pewne typy zawodów wymagają rozwijania kompetencji interpretacyjnych, szczególnie te, gdzie specyfika pracy wymaga działania w sytuacjach, które nie są powtarzalne, gdzie występują interakcje społeczne, gdzie istotny jest kontakt z klientem oraz wszędzie tam, wymagana jest umiejętności rozumienia sytuacji, a nie tylko sprawnego posługiwania się określonymi technikami. Zasady, metody, techniki, instrukcje muszą zostać poddane samodzielnemu uprawomocnieniu przez pracownika, który musi odpowiedzieć na pytanie czy i pod jakimi warunkami znajdują one zastosowanie w konkretnej sytuacji oraz jakiej wymagają modyfikacji.

W kolejnej części artykułu napiszę jak można kształtować kompetencje interpretacyjne w kursie e-learningowym.

Czy darmowy Xerte zastąpi Articulate Studio?

Zrobić kurs e-learningowy zawierający ekrany z tekstem, zdjęcia, lektora i testy sprawdzające wiedzę to, przy dzisiejszych narzędziach autorskich do tworzenia kursów, nie sztuka. Wyzwaniem jest zrobić kurs, który zaangażuje uczestnika, na przykład tworząc w nim interesujące interaktywności.

Na IX Konferencji "Uniwersytet Wirtualny: model, narzędzia, praktyka", która odbyła się w dniach 17-19.06.2009 w Warszawie, Marian Rusek i Arkadiusz Orłowski powiedzieli coś co mnie zaskoczyło ogromnie i nawet zrobiłem wielkie "WOW" kiedy , przeczytałem na slajdzie ich prezentacji, że darmowy "Xerte dorównuje profesjonalnym narzędziom rapid e-learning" na przykład Articulate Studio.

Prezentację możesz obejrzeć poniżej(warto!), żeby obejrzeć prezentację w pełnym oknie, kliknij znaczek w prawym górnym rogu:




Więcej o konferencji, Xerte i przykładowy kurs w Xerte znajdziesz tutaj:
• strona konferencji,
• Xerte,
• przykładowy kurs w Xerte.

O rapid e-learningu i jego narzędziach, stosowanych na uczelni wyższej, możesz przeczytać w postach:
"Potencjał Articulate w dydaktyce na uczelni wyższej",
"Rapid e-learning na uczelni wyższej".

Realny i wirtualny świat e-learningu

Tegoroczna, VII konferencja e-learningowa z cyklu "Elektronizacja nauczania", organizowana przez Instytut Maszyn Matematycznych, odbędzie się pod hasłem "Realny i wirtualny świat e-learningu". Konferencja odbędzie się 25 czerwca br. w Warszawie.

Agenda konferencji

Godz.	Temat	Prowadzący
9:00- 9:30	Rejestracja
9:30 - 9:40	Powitanie uczestników	Marek Hołyński Dyrektor IMM
Standardy i technologie
09:40 - 10:10	Standardy metadanych w zastosowaniach rozproszonych repozytoriów	Monika Biskupska (IMM)
10:10 - 10:40	Protokół OAI-PMH i jego zastosowanie w repozytoriach cyfrowych	Grzegorz Płoszajski (Politechnika Warszawska)
10:40 - 11:00	Przerwa na kawę
11:00 - 11:30	Rapid e-learning - metody i techniki budowania efektywnych kursów	Janusz Lenkiewicz (mediaKURSY)
Wirtualne trendy e-learningu
11:30 - 12:30	Technologie wirtualnej rzeczywistości. Przegląd zastosowań w e-nauczaniu	Jolanta Brzostek-Pawłowska (IMM)
12:30 - 12:50	Przerwa na kawę
12:50 - 13:35	Wirtualny Campus UMCS w Second Life	Andrzej Wodecki, Rafał Moczadło (UMCS Lublin)
Dobre Praktyki
13:35 - 14:05	Zastosowanie e-learningu w procesach certyfikacji pracowników, partnerów i klientów – wstęp do kompleksowego zarządzania wiedzą w firmie	Wojciech Wesołowski (Sage Symfonia)
14:05 - 14:20	E-learning w działalności organizacji pozarządowych	Kamila Kaszkiel, Katarzyna Łuczak (Fundacja Instytut Innowacji)

Więcej informacji na temat konferencji znajdziesz tutaj.

Jak zamawiać materiały do kursu e-learningowego u autorów?

Koniec ubiegłego tygodnia upłynął mi na sprawach związanych z przygotowaniem materiałów do kursów e-learningowych przez autorów. Sprawa była paląca i wyniknęła równocześnie w dwóch projektach, na potrzeby których przygotowuję między innymi kursy e-learningowe i pracuję jako doradca. Jeden projekt to około 24 godzin szkoleniowych i drugi projekt około 1000 godzin szkoleniowych. Sprawa przygotowania dobrych materiałów w obu projektach była istotna, gdyż ilość godzin szkoleniowych jest dość duża. Stąd pomysł, żeby na blogu wrócić do tematu materiałów, stanowiących podstawę przygotowania kursu e-learningowego.

Co może zrobić zamawiający, żeby dostać od autora dobry materiał, na podstawie którego powstanie kurs e-learningowy? Najważniejszym czynnikiem decydującym o sukcesie jest określenie przez zamawiającego grupy docelowej i celu kursu e-learningowego. Określenie grupy docelowej to inaczej określenie dla kogo jest przygotowywany kurs? Warto poprosić autora, żeby przygotował przykłady i studia przypadków dotyczące praktycznych problemów w miejscu pracy osób z danej grupy docelowej. Warto to wyraźnie określić, aby autor tworząc kurs adresowany do pracowników małych i średnich firm podawał przykłady dotyczące małych i średnich firm, a nie na przykład korporacji. Przykłady korporacyjne mogą oczywiście znaleźć się w materiale jednak jako tło, lub w celu pokazania szerszego kontekstu.
Cele kursu e-learningowego są równie ważne. Zamawiasz kurs z zakresu obsługi klienta, warto jest określić jakie najważniejsze, palące problemy, sprawy kurs ma pomóc rozwiązać. Stwórz listę spraw, problemów, którą otrzyma autor kursu lub wspólnie z autorem mozesz ją utworzyć. A co jeżeli nie wiemy jakie problemy ma nasza grupa docelowa? Oczywiście warto się dowiedzieć, spytać, zbadać, pobyć na stanowisku pracy uczestników naszej grupy docelowej. Absolutne minimum to określenie poziomu zaawansowania kursu.
Jak można pomóc autorowi przygotować dobre materiały do kursu? Zdarza się, że materiał do kursu jest napisany w ten sposób: "Najważniejsza w procesie obsługi klienta jest otwarta i aktywna komunikacja. Im szybciej chcemy nawiązać kontakt z klientem tym więcej owej otwartej i szczerej komunikacji jest nam potrzebne …itd." I nie jest to wcale wprowadzenie, tylko w tym duchu napisana jest większa część materiału. Nie ma z czego przygotować interesujacego kursu e-learningowego. Co może pomóc? Z moich doświadczeń wynika, że mogą pomóc szczegółowe wytyczne dotyczące struktury materiału oraz zawartości merytorycznej. Nie wystarczy napisać "wymagane jest podawanie konkretnych przykładów…" - warto to dokładnie opisać w wytycznych dla autora.

Przykładowo fragment takiej instrukcji, obejmujący sprawy o których pisałem, może wyglądać następująco:

Informacje ogólne

Forma materiału który będzie stanowił podstawę do stworzenia ekranów szkoleniowych kursu i podręcznika do kursu to tekst zwarty pisany tak jak na potrzeby książki, czy artykułu podzielony na części (rozdziały), stanowiące zamkniętą całość.

Każdy rozdział tekstu stanowiący zamkniętą całość powinien zawierać:

1. Cele rozdziału – czego kursant nauczy się z tego rozdziału (3 do maksymalnie 5).
2. Wprowadzenie do rozdziału
3. Zagadnienia lekcji
   Zagadnienie 1
   
   1. Wprowadzenie
   2. Opis
   3. Przykład, studium przypadku, krótki dialog 2 osób (składający się z maksymalnie 10 wypowiedzi – 5 jednej osoby i 5 drugiej) – patrz uwagi szczegółowe poniżej – punkt 4
   4. Komentarz np. do dialogu czy studium przypadku
   5. Ćwiczenie lub pytanie dotyczące studium przypadku lub dialogu (patrz punkt c)
   6. Informacja zwrotna do ćwiczenia
   7. Podsumowanie do zagadnienia 1

   Oczywiście nie zawsze trzeba się trzymać sztywno takiej struktury, warto jednak mieć ją na uwadze.
   Zagadnienie 2….
   Zagadnienie 3 … itd.

4. Podsumowanie rozdziału – napisanie czego uczestnik kursu nauczył się z tego rozdziału.

Uwagi szczegółowe:

1. Jeżeli jest definiowane pojęcie, powinno być to uczynione w sposób podręcznikowy – czyli powinna być to definicja (np. definicja zarządzania zmianą), po definicji może pojawić się jej szerszy opis i przykłady.
2. Studia przypadków i przykłady powinny się odnosić do grupy docelowej - małych firm, a konkretniej mówiąc, przykłady powinny być związane z problemami miejsca pracy uczestnika kursu, lub jeżeli to niemożliwe z jego życiowymi problemami, lub były to historie uniwersalne, które mogą dotyczyć każdego. Natomiast przykłady wielkich korporacji, mogą być tłem dla omawianych zagadnień, lub tworzyć szerszy kontekst.
3. Ćwiczenia zawarte w kursie to pytania jednokrotnego i wielokrotnego wyboru, porządkowanie itd.

Oczywiście nie zawsze musi to być taka instrukcja dla autora i nie zawsze bardzo szczegółowa, niemniej warto mieć ją przygotowaną, na wypadek, gdyby autor potrzebował od nas wsparcia. O materiałach do kursu e-learningowego pisałem również wcześniej - Jak przygotować dobre materiały do kursu e-learningowego?

25 najlepszych narzędzi do e-learningu w 2009 roku

Jane Hart zaprezentowała podzielony na 25 kategorii zestaw narzędzi e-learningowych, które śmiało mogą stać się częścią, także Twojego, zestawu narzędzi do tworzenia i udostępniania kursów e-learningowych, czy szerzej kontentu edukacyjnego. Są wśród nich zarówno narzędzia komercyjne, jak i bezpłatne. Zapraszam do zapoznania się z prezentacją Jane Hart:

25 Tools: A Toolbox for Learning Professionals 2009

View more OpenOffice presentations from Jane Hart.

Nie dziwi fakt, że wśród powyższych narzędzi znalazły się także narzędzia do rapid e-learningu, na czele z Articulate Studio i Captivate.

Potencjał Articulate w dydaktyce na uczelni wyższej - The first European Articulate conference

W minionym tygodniu, godnym uwagi wydarzeniem, w dziedzinie rapid e-learningu, była konferencja "The first European Articulate conference" – 7 maj 2009 r. Pierwsza w Europie konferencja, dotycząca znanego, autorskiego oprogramowania do tworzenia kursów rapid e-learning - Articulate. Konferencja odbyła się na Uniwersytecie w Leeds. Wydarzenie to jest okazją, aby przyjrzeć się możliwościom jakie daje zastosowanie rapid e-learningu i narzędzi autorskich rapid e-learningowych uczelniom wyższym. O rapid e-learningu na uczelni wyższej pisałem również w jednym z wcześniejszych postów: "Rapid e-learning na uczelni wyższej".

W tym poście chciałbym spojrzeć na rapid e-learning od strony wykorzystania, przez wyższe uczelnie, potencjału narzędzia jakim jest Articulate. Dokonałem przeglądu prezentowanych z okazji konferencji kursów e-learningowych pod kątem tego, jakie aktywności kursu tworzone są za pomocą oprogramowania Articulate. Dlaczego taki właśnie punkt widzenia wybrałem? Aktywności są istotnym elementemn learning object. Dla niskopoziomowych learning object, możemy wyszczególnić aktywności, które bezpośrednio realizują założony cel nauczania. Aktywności odpowiedzialne są za różnorodność doświadczeń osób uczestniczących w kursie e-learningowym. Można też powiedzieć, że to one w dużej mierze odpowiedzialne są za skuteczność e-learningu, szczególnie jeśli autor i wykonawca kursu w twórczy spposób połączą aktywności w lekcji kursu.

Oto jakie aktywności znalazłem w oglądanych szkoleniach e-learningowych:

1. Pokazy slajdów, któremu towarzyszy nagranie audio lub video

Źródło: Gatsby Plants Project

2. Dyskusje, wywiady i debaty

Źródło: LearnHigher, University of Leeds

Oglądany przeze mnie materiał zawierał nagrania video wywiadu i debaty. Dobry pomysł do wykorzystania w kursie. Dodatkowo zastosowano interaktywności oferowane przez program Articulate Engage.

3. Fizyczne demonstracje

Fizyczne demonstracje pokazujące osobę wykonującą daną czynność. Zarejestrowane na zdjęciach lub na video.

Źródło: Centre for Excellence in Teaching and Learning (CETL) at Queen Mary University of London and City University London.

4. Prezentacje oprogramowania

Prezentacje oprogramowania, gdzie oglądamy pokaz działania oprogramowania i najczęściej słyszymy też nagranie głosu eksperta opisującego to co oglądamy na ekranie monitora.

Źródło: Universities of Exeter, Bristol and Bath

5. Symulacje oprogramowania

Znaleźć można było również nieśmiałe próby budowania symulacji, gdzie w bezpiecznym, kontrolowanym środowisku, studenci mieli by podejmować działania i następnie otrzymać informację zwrotną.

Źródło: Universities of Exeter, Bristol and Bath

Na bardzo duży plus odnotować możemy niewątpliwie to, że kursy e-learningowe tworzone na uczelniach wyższych, dzięki prostocie obsługi i funkcjonalności narzędzia jakim jest Articulate oraz umiejętnościom autorów, to już nie pliki Worda, PDF-y, czy głuche prezentacje – slajdy PowerPointa bez żadnego komentarza.

Przygotowywane materiały zawierają głównie aktywności służące biernej percepcji. Co jest niewątpliwie interesujące robią to na różne sposoby.

Z obejrzanych przeze mnie próbek kursów wynika, że używane są głównie aktywności, które mogą posłużyć:

• przekazywaniu informacji,
  
• przekazywaniu wiedzy,
  
• rozwijaniu wiedzy i umiejętności,
  
• zdobywaniu znajomości pojęć,
  
• poznawaniu języka obowiązującego w danej dziedzinie,
  
• powtarzaniu i przypominaniu materiału przekazywanego na zajęciach stacjonarnych,
• reklamie uczelni i rekrutacji studentów.
  

Zastosowaniu różnego rodzaju aktywności pokazuje, że robią to dość dobrze, chociaż trzeba powiedzieć, że nie wykorzystują większości potencjału, jaki tkwi w Articulate. W minimalnym stopniu stosowane są aktywności oparte o działanie i budujące umiejętności zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce, najprawdopodobniej wynika to stąd, że umiejętności te są po prostu budowane na zajeciach stacjonarnych.

Kontekst jest istotnym elementem szkoleń e-learningowych – w jego budowaniu pomoże Ci Elgg

Coraz częściej, nie tylko bynajmniej ze względu na kryzys i cięcia budżetów, wraca się do koncepcji organizacji uczących się. Organizacje uczące się stanową uzupełnienie tradycyjnego uczenia. Ta forma uczenia posiada cechy, które można określić jako "bycie z pracownikiem" "asystowanie mu przy pracy". Organizacje uczące się stwarzają w miejscu pracy udogodnienia sprzyjające uczeniu się, a także stymulują pracowników do rozwijania umiejętności uczenia się i rozwiązywania problemów.

Według badań prowadzonych w siedmiu krajach europejskich, tworzenie warunków sprzyjających permanentnemu uczeniu się służy także podniesieniu konkurencyjności i ograniczeniu wydatków na szkolenia (Tjepkema i in. 2002, za Andrzejczak A. 2004).

W koncepcję tę świetnie wpisują się opisywane przeze mnie wcześniej:

• samoobsługowe portale, ze szkoleniami dostępnymi na żądanie,
  
• mikrokursy,
  
• social learning i nauczanie nieformalne.
  

Dwie pierwsze wymienione metody są do zastosowania na tradycyjnych platformach szkoleniowych. Trochę inaczej ma się sprawa z social learningiem i nauczaniem nieformalnym. Tu potrzebne są dodatkowe funkcjonalności, do których zaliczyć można czat, dyskusje, dodawanie zakładek, RSS, wiki, mikro-blogi, blogi, aktualności-wydarzenia, udostępnianie plików, w tym udostępnianie plików video, własne strony internetowe itp.

Jeżeli potrzebujesz tego typu funkcjonalności, warto zastanowić się nad narzędziem open-source, jakim jest Elgg.

Może być on wykorzystywany do tworzenia otwartych i zamkniętych sieci społecznych oraz formalnej i nieformalnej edukacji. Zawiera wymienione wcześniej funkcjonalności. Więcej dowiesz się z prezentacji Jane Hart:

Using Elgg as a Social Learning platform

View more presentations from Jane Hart.

Rapid Intake i ProForm autorskie narzędzia do rapid e-learningu

Dziś postanowiłem dodać do listy "Narzędzi do rapid e-learningu" (patrz prawy pasek bloga) Rapid Intake i ProForm. Wyróżnione przez Brandon Hall Research oraz magazyn "Elearning" narzędzia firmy Rapid Intake Inc.

Marek Hyla na swoim blogu napisał o nich:

" Rapid Intake - webowe, zespołowe, narzędzie autorskie opracowane przez firmę Unison; możliwość zdalnego tworzenia, recenzowania, testowania budowanej treści w modelu pracy zespołowej; zaimplementowane podejście Rapid Content Development; model ASP (miesięczna opłata za dostęp do serwisu autorskiego zamiast zakupu licencji); dostępna również stacjonarna wersja rozwiązania pod nazwą ProForm; wysoka ocena The eLearning Guild."

Warto dodać, że mogą być używane zarówno do tworzenia kursów w prosty sposób, z gotowych elementów, jak z klocków lub w wersji zaawansowanej – istnieje możliwość edycji kodu źródłowego wytworzonego kursu i dostosowanie zawartości do naszych bardzo indywidualnych potrzeb.

Narzędzia na pewno warte uwagi.

Czy "social learning" i sieci społeczne typu "Nasza klasa" staną się częścią strategii szkoleniach firm w 2009 roku?

Sieci społeczne, serwisy społecznościowe typu "Nasza klasa" do niedawna zmora działów zarządzania zasobami ludzkimi w firmach, głównie ze względu na czas jaki pracownicy inwestowali w aktywne uczestnictwo w życiu tego typu serwisów, być może wkrótce staną się celowym elementem strategii szkoleniowej w firmach.
Ostatni raport z badań Josha Bersina "Learning Management Systems 2009", wyniki tych badań były omawiane na zakończonej w tym tygodniu konferencji IMPACT 2009 Research Conference, niesie ze sobą następujące przesłanie:
rok 2009 to rok w którym rozpoczyna się ogromny wzrost popytu na nieformalne nauczanie i uczenie się, wzrost znaczenia tzw. social learning i społecznych mediów. Ponad 65 % badanych wierzy w ogromną wartość nieformalnego nauczania w szkoleniach korporacyjnych. Nowe strategie szkoleniowe jakie mogą pojawić się więc w najbliższym czasie, będą uwzględniać: współpracę, nieformalny coaching, kształcenie na żądanie, social networking i społecznościowe media w stylu YouTube. Warto więc dokonać ponownej oceny budżetów szkoleniowych w naszych firmach pod kątem nieformalnej edukacji.

Czy w roku 2009 społeczne media typu "YouTube" znajdą się na platformach szkoleniowych typu LMS?
Jeżeli będzie to istotny czynnik dla sukcesu firmy, wtedy na pewno tak. Z sondażu przeprowadzonego przez Microsoft i agencję Accenture, prezentowanego na niedawnej konferencji Middle East & Africa Global Energy Forum 2009 w Dubaju, wynika, że 70% respondentów uważa, współpraca i dzielenie się wiedzą są niezbędne do redukcji kosztów. 61% z respondentów przyznało się do spędzania co najmniej godziny dziennie na szukaniu informacji i źródeł wiedzy koniecznych dla skutecznego wykonywania swojej pracy (podaję za Daretoshare). Tak więc jest duże prawdopodobieństwo, że social learning, społecznościowe media, kształcenie na żądanie i edukacja nieformalna znajdą się na platformach szkoleniowych w naszych firmach.
Jakie pojawiają się wyzwania?
Musimy odpowiedzieć sobie na pytanie w jaki sposób zapewnić prawdziwość informacji i ich konkretność, szczególnie w zakresie informacji, które mogą być następnie przekazane naszym klientom? Co zrobić, żeby informacja była aktualna? Jak mierzyć efektywność social learningu i nauczania nieformalnego – bez tego trudno mówić o efektywnym inwestowaniu w takie rozwiązania szkoleniowe, e-learningowe.
Social learning i nieformalne nauczanie w e-learningu kojarzą się z socjalizacją, samokształceniem, grupami wsparcia itp. w realnym świecie. Procesy te będą istnieć zawsze, bowiem dzięki nim się rozwijamy i zmieniamy. W wirtualnym świecie są nowością, będą jednak miały coraz większe znaczenie, podobnie jak mają ogromne znaczenie w realnym świecie. Warto procesy te wspierać i śledzić ich rozwój. Myślę, że mogą skutecznie wspierać kształcenie ze świadomie planowanymi celami i zaplanowanymi czynnościami, które te cele realizują. Tak więc stwierdzenie Josha, aby przystąpić do weryfikacji budżetów i inwestować w edukację nieformalną wydaje się w dużej części na pewno słuszne.

Edukacja w Second Life

Edukacja w wirtualnym świecie według Cynthii Calongne - potencjał i możliwości Second Life oraz interesujące statystyki (prezentacja w języku angielskim):

AITP Keynote on Virtual Worlds

View more presentations from Cynthia Calongne.

Warsztaty w Second Life - można poczuć wyraźnie realność szkolenia w Second Life. Możesz pomyśleć, że bierzesz udział w rzeczywistym szkoleniu (video w języku polskim):




Przykładowe szkolenie e-learningowe w Second Life, przygotowane przez Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej:



Jeżeli chciałbyś wziąć udział w wykładzie prowadzonym w Second Life, warto zaglądać na blog UMCS Second Life , gdzie podawane są informacje o wykładach organizowanych przez UMCS.

Pochlebstwa w kursie e-learningowym to nie dodatek to konieczność

Byron Reevs i Clifford Nass, amerykańscy informatycy od technologii komunikacyjnych, postanowili zbadać - wykorzystując metody psychologii społecznej i socjologii - jak ludzie reagują na media. W swojej książce "Media i ludzie" (Byron Reeves, Clifford Nass, Media i ludzie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000) autorzy piszą:
"Kiedy ostatnio zaprezentowaliśmy wyniki naszej pracy, pewien student ostatniego roku jeszcze w sali wykładowej wygłosił do jednego z nas następujący komentarz: "Pana prezentacja była wspaniała! Naprawdę zmienił pan mój sposób myślenia o mediach!"


Ten, który usłyszał ową pochwałę, poczuł się wspaniale. Nie mogąc ukryć dumy, opowiedział o tym komplemencie następnego dnia w biurze. Drugi z nas na to odrzekł: "Nie czuj się tak wyróżniony - to samo powiedział do mnie przy wyjściu. Zaśmialiśmy się z własnej naiwności. Ten facet był po prostu pochlebcą..."
W zdumienie wprawiły mnie wyniki badań o których piszą autorzy książki. Wynika z nich, że "ludzie przyjmują pochwałę i cieszą się z niej, gdziekolwiek i od kogokolwiek ją usłyszą. Jeśli wiadomość jest dobra, szczerość nie ma znaczenia; zakłada się, że ten, kto ją przekazał, mówił szczerze".
Jeszcze bardziej byłem zdumiony, kiedy przeczytałem, że zasada ta ma zastosowanie również w przypadku, kiedy źródłem pochlebstw jest maszyna i przekaz medialny. W e-learningu - będzie to komputer i kurs e-learningowy. Za taki stan rzeczy odpowiadają nasze nieświadome procesy myślowe. To właśnie one powodują, że przekaz medialny zaczyna być utożsamiany z rzeczywistością. I bynajmniej nie odnosi się to tylko do dzieci, czy początkujących użytkowników komputerów, lecz do każdego z nas. Łatwo się możesz przekonać wchodząc na przykład do Second Life.

Projektując kursy e-learningowe warto pamiętać o pięciu zasadach pochwały i krytyki o których mówi Reevs i Nass:
"Zasada 1. Ludzie będą wierzyli, że lepiej wykonują zadanie, kiedy zostaną pochwaleni , niż wtedy, gdy nie otrzymają żadnej oceny.
Zasada 2. Ludzie będą bardziej lubić komputer i wierzyć, że lepiej wykonał zadanie, jeśli zostaną przez niego pochwaleni niż w wypadku, gdy komputer nie powie nic na temat ich pracy.
Zasada 3. Czy pochwała jest uzasadniona, czy też nie, nie ma wpływu na to, co ludzie mówią o chwalącym ich komputerze.
Zasada 4. Ludzie będą uważali, że lepiej wykonali pracę, kiedy komputer skrytykuje ich bezzasadnie, niż kiedy krytycyzm jest uzasadniony.
Zasada 5. Ludzie będą mieli lepsze zdanie i będą bardziej lubić ten komputer, który ich chwali, niż ten, który ich krytykuje" (Byron Reeves, Clifford Nass, Media i ludzie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000).

Efektywne kursy e-learningowe – podsumowanie konferencji w Orlando

Na zakończonej w ubiegłym tygodniu konferencji Articulate Live09' (9 marzec 2009) Klif Atkinson zaprezentował wybrane strategie budowania efektywnych kursów e-learningowych, w skrócie tak się one prezentują:

• opowiedz historię,
• buduj emocjonalny związek z uczestnikiem kursu,
• bądź zwięzły,
• użyj zdjęć i obrazów zamiast słów.

A oto kilka praktycznych porad z wystąpień innych wykładowców:

• nie rób z kursu śmietnika informacji,
• wiedza nie jest tylko informacją,
• wiedza powinna prowadzić do działania,
• zaprojektuj praktyczne działania,
• dostarcz wartościową informację zwrotną,
• opowiedz rzeczywistą, życiową historię,
• pokaż charaktery,
• przedstaw konflikty i pokaż konsekwencje,
• wykorzystaj komfort psychiczny oferowany przez PowerPointa – jak, o tym pisze między innymi w ostatnim poście na blogu Tom Kuhlmann, warto też przeczytać interesującą dyskusję jaka odbyła się ostatnio na forum eLearning news.

Obszerniejszą relację z konferencji w Orlando znajdziesz na blogu Articulate.

Rapid e-learning 2009 cz.3 – Czy rapid e-learning to prezentacja PowerPoint plus narracja?

Lee Graham napisał na swoim blogu: "Bardziej niż pewne jest, że każdy kto pracował w dużej korporacji, zetknął się z połączoną z głosem prezentacją PowerPoint".
Być może i Tobie rapid e-learning kojarzy się z czymś takim :

Jednym z mitów dotyczących rapid e-learningu jest to, że kurs wykonany jako kurs rapid e-learning to prezentacja PowerPoint do której dodane jest nagranie lektora. Ostatnio usłyszałem od klienta "Tylko prosimy, żeby kurs nie był robiony jako rapid e-learning. Nie chcemy, żeby to była prezentacja PowerPoint, do której dodane jest nagranie lektora". Programy takie jak PowerPoint i Articulate wspierają jedynie tworzenie kursów e-learningowych. Efekt końcowy nie ma jednak nic wspólnego z czymś co mogli byśmy nazwać zwykłym połączeniem prezentacji PowerPoint z nagraniem lektora. Kurs rapid e-learning jest

• atrakcyjny wizualnie,
• zawiera rozgałęzienia,
• posiada różnego rodzaju interaktywności,
• zawiera multimedia,
• można dodać do niego funkcjonalności WEB 2.0.

Przykładem dobrych praktyk, mogą być kursy przygotowane na konkurs "Winner of the Articulate Guru Awards 2009", organizowany przez Articulate.

Lista zwycięzców została ogłoszona na zakończonej dopiero co konferencji w Orlando. Warto zapoznać się z kursami, które zostały uznane za najlepsze – tutaj znajdziesz zwycięskie kursy. Polecam obejrzenie kursu, który zdobył złoto – kurs na temat pierwszej pomocy, wykonany przez e-Merson.
Warto też zajrzeć na Community Showcase Articulate i obejrzeć zwycięskie kursy z poprzedniego konkursu.

Czy SEX może pomóc opanować także inne treści kursu e-learningowego?

Dave Munger pisze, że jednym z jej najżywszych wspomnień z gimnazjum jest lekcja angielskiego. Klasa nie zwracała uwagi na nauczycielkę, która chciała prowadzić lekcję. Wtedy nauczycielka krzyknęła "SEX". Uczniowie momentalnie zamilkli, stanęli jak wryci, patrząc na nauczycielkę z niedowierzaniem. A ona powiedziała spokojnym, wyraźnym głosem "Skoro mam waszą uwagę, możemy rozpocząć lekcję". Jak pisze na blogu "Cognitive Daily" Dave Munger, w tym żywym i wyraźnym wspomnieniu nie ma niestety nawet cienia tego, czego w tym dniu nauczycielka próbowała ich nauczyć.
Opowiedziana historia stanowi wprowadzenie do ciekawych wyników badań. Wykładowców szkoleń stacjonarnych często kusi, by opowiadać historie, które są interesujące, aczkolwiek zawierają nieistotne szczegóły. Podobnie w kursach e-learningowych, staramy się urozmaicić kurs opowiadając historie i tworząc scenki. Zespół pod kierownictwem Richarda Mayera utworzył dwie różne wersje lekcji, w realnym nie wirtualnym świecie, na temat wirusów atakujących ludzi. W pierwszej wersji, lekcja przeplatana była ciekawymi anegdotami, takimi jak na przykład ta:
"Z badania prowadzonego przez naukowców na Wilkes University w Wilkes-Barre, w Pennsylvanii, wynika, że ludzie, którzy kochają się raz lub dwa razy w tygodniu są bardziej odporni na przeziębienia niż ludzie, którzy powstrzymują się od seksu...".
Natomiast druga wersja lekcja zawierała nudne szczegóły.
Lekcje pokazano dwóm grupom studentów. Zaskakujące są wyniki badań.

Wykres za Dave Munger, Does mentioning SEX help students learn about other stuff too?
Jak widać na powyższym wykresie. Jeśli chodzi o ogólną wiedzę, jej poziom w grupie, której zaprezentowano "interesującą" lekcję przeplataną anegdotami był taki sam jak w grupie, która usłyszała jej "nudną" wersję. Jeśli chodzi zaś o zastosowanie wiedzy w praktyce studenci, którzy usłyszeli nudne szczegóły uzyskali znacznie lepsze wyniki.
Jaki może być z tego wniosek? Warto unikać schematyzmu i sprawdzać , czy warto w kursie e-learningowym, przygotowywanym lub zamawianym przez Ciebie, mnożyć historie, scenki, tworzyć złożone animacje. Może po prostu podać szczegóły dotyczące tematu sprawy, czy inaczej wyłożyć "kawę na ławę". Więcej znajdziesz blogu Dave Munger. Warto przeczytać też komentarze.

Prezentacja wizualizująca kryzys w kredytach bankowych

Garr Reynolds na swoim blogu zamieścił prezentację Jonathana Jarvisa, pokazującą w jaki sposób powstaje kryzys w kredytach bankowych. Wizualizacja, jak pisze Garr, czasami może mająca zbyt duże tempo i zbyt wiele efektów dźwiękowych, zawiera kilka inspirujących pomysłów.
Na co zwrócić uwagę? Myślę, że na to
- w jaki sposób prezentowana jest treść,
- zastosowaną oszczędność jeśli chodzi o ilość tekstu na ekranie,
- jak prezentowane są wypunktowania, listy,
- jak wykorzystane są pytania,
- jak za pomocą fontów budować obrazy,
- jak opowiedzieć historię wykorzystując prostą grafikę,
- jak wreszcie stworzyć zainteresowanie tematem,
- w jaki sposób budować napięcie,
- jak wykorzystać animację itd.
Warto więc obejrzeć, nie tylko dlatego, że prezentacja jest na czasie i dotyczy globalnego kryzysu. Miłego oglądania :) .


The Crisis of Credit Visualized from Jonathan Jarvis on Vimeo.

Rapid e-learning 2009 cz.2. - Dlaczego rapid e-learning jest tańszy od tradycyjnego e-learningu?

Inwestycja w kurs rapid e-learningowy może być niższa nawet o 50%, od inwestycji w kurs w tradycyjnym e-learningu. Jest to ważna korzyść dla firm w czasach recesji, kiedy liczą się wysokie kompetencje pracowników, by uzyskać przewagę na rynku, przy jednoczesnym obniżeniu kosztów szkoleń. Stąd w drugiej części cyklu "Rapid e-learning 2009" postanowiłem napisać o korzyściach z rapid e-learningu w postaci niższych kosztów. Być może zastanawiasz się lub zastanawiałeś się dlaczego właściwie rapid e-learning jest tańszy? Wpływają na to różnice w procesie projektowania i produkcji kursu. W tym poście prezentuję niektóre z nich. Mogą być one interesujące dla Ciebie i Twojej firmy, gdyż cięcie kosztów odbywa się z zachowaniem wysokiej jakości i skuteczności kursu.
Zastosowanie metody prototypowania
Metoda ta z powodzeniem stosowana jest przez Kineo. Sprawdzona również przeze mnie osobiście. Klient dostarcza brief projektu i materiały do produkcji kursu. Na bazie otrzymanych materiałów, w ścisłej współpracy z ekspertem merytorycznym, budowana jest w PowerPoincie zawartość lekcji i zawartość poszczególnych ekranów szkoleniowych. Określony zostaje kluczowy materiał, który powinien trafić do kursu. W programie PowerPoint tworzone są prototypy ekranów szkoleniowych danej lekcji – wstępny wygląd, opis interaktywności oraz ich zawartość merytoryczna.
Ekrany zostają przekazane wykładowcy do konsultacji i oceny. Po konsultacjach nanoszone są natychmiast poprawki. Istnieje możliwość konsultacji on-line lub spotkanie bezpośrednie i naniesienie poprawek w trakcie takiego spotkania. Następnie zbudowany zostaje przez grafika prawie ostateczny wygląd ekranów szkoleniowych.
Tak przygotowany materiał przegląda ponownie ekspert merytoryczny i zgłasza uwagi. Dopracowywany jest ostateczny wygląd ekranów szkoleniowych. Na koniec testowana jest ostateczna wersja kursu.
Dzięki tej metodzie możemy połączyć etap budowania scenariusza i projektowania kursu. Korzystając z szybkiego prototypowania, jako skutecznej metody prezentowania pomysłów i interaktywności nie musimy tworzyć takich dokumentów jak dokumenty rozpoczęcia projektu, Storyboards, skrypty, specyfikacje itp. Zmniejsza to ilość osób pracujących przy projekcie.
Ekspert merytoryczny i doświadczony projektant kursu kluczowymi osobami w projekcie
Opisana powyżej metoda wymaga ścisłej współpracy z ekspertem merytorycznym. Wymaga również dużego doświadczenia podczas tworzenia projektu kursu. Zmniejszenie zespołu tworzącego kurs daje możliwość zatrudnienia doświadczonego projektanta, przy niższych kosztach osobowych ogółem.
Zastosowanie prostych w użyciu narzędzi do produkcji
Zastosowanie programów takich jak Articulate Presenter, czy Captivate w znaczącym stopni skraca czas produkcji kursu. Na wyjściu otrzymujemy kurs w formacie Flash, zgodny ze standardem SCORM, bogaty w interaktywności, zawierający guizy i testy.
Podsumowanie
Poniższa tabela zawiera porównanie tradycyjnego e-learningu i rapid e-learningu, w porównaniu brałem pod uwagę głównie elementy wpływające na obniżenie kosztów kursu.

E-learning	Rapid e-learning
Rozbudowana dokumentacja projektu 2-3 miesięcy Duży zespół projektowy Rozbudowane, skąplikowane narzędzia do produkcji Aktualizacja – kilka tygodni lub miesięcy	Prototypowanie i inne metody skracające czas projektowania kursu 2-3 tygodni Mały zespół projektowy z wysokiej klasy specjalistami Kompleks prostych w użyciu narzędzia do produkcji, zwykle dedykowanych do rapid e-learningu Aktualizacja 1 dzień do kilku dni

Podsumowując możemy stwierdzić, że zastosowanie prototypowania, krótszy czas produkcji kursu, niższe koszty osobowe, narzędzia produkcyjne w postaci programów dedykowanych do rapid e-learningu i szybka aktualizacja w istotny sposób przyczyniają się do obniżenia kosztów przygotowania, produkcji i aktualizacji kursu.

Najlepsze narzędzia do rapid e-learningu

Na zakończonym niedawno w Atlancie Training 2009 nagrodzono:

• w kategorii Rapid Learning Content Development Shootout: Articulate,
  
• w kategorii Rapid Learning Publishing Shootout: Atlantic Link.
  

Pierwsze z narzędzi zapewne znane jest stałym czytelnikom mojego bloga. Pisałem o nim w jednym z ostatnich postów.

Drugie ze zwycięskich narzędzi pozwala na tworzenie kursów w trybie on-line oraz proste i szybkie ich publikowanie.

Przy tej okazji postanowiłem stworzyć listę najlepszych, najpożyteczniejszych, godnych polecenia narzędzi do rapid e-learningu. Lista będzie mieścić się na blogu, na pasku bocznym, z prawej strony. Jeżeli znasz narzędzie do rapid e-learningu godne polecenia, proszę napisz w komentarzu do tego postu, a na pewno je dodam. W ten sposób pomożemy sobie wzajemnie.

Rapid e-learning 2009 część 1 – Rapid e-learning dzisiaj

Termin e-learning ma nieco ponad 10 lat, natomiast termin rapid e-learning pojawił się 2004 roku, kiedy Elliott Masie zorganizował we wrześniu seminarium na ten temat w Las Vegas, a Josh Bersin opublikował studium na temat rapid e-learningu. Studium Bersin & Associates 2004 definiuje rapid e-learning za pomocą następujących kategorii:

• rapid e-learning to szkolenie, które może zostać przygotowane, w mniej niż trzy tygodnie,
• eksperci przedmiotu (SMEs) są najważniejszym zasobem przy tworzeniu szkolenia,
• dobrze znany program narzędziowy (np. PowerPoint) lub przyjazne dla użytkownika szablony są punktem startu w tworzeniu kursu,
• prosta ocena, informacja zwrotna i śledzenie postępów,
• mogą być zawarte elementy medialne, które wzbogacają nauką, ale nie tworzą barier technologicznych (np. głos),
• moduły uczące mogą zostać przerobione w godzinę lub w czasie krótszym, najczęściej w 30 minut.
• może zostać wykorzystany synchroniczny (live) lub asynchroniczny model e-learningu" (Bersin & Wspólnicy, 2004).

Więcej znajdziesz w artykule "Jak podnieść skuteczność szkoleń za pomocą rapid e-learningu?".

Od 2004 roku zaszły znaczne zmiany w zakresie technologii i rozwoju metodyki rapid e-learningu. Dziś rapid e-learning można określić następującymi kategoriami:

• rapid e-learning to szkolenie, które może zostać przygotowane, w mniej niż trzy tygodnie,
• eksperci merytoryczni są najważniejszym zasobem przy tworzeniu kursu,
• punktem startu w tworzeniu kursu jest program PowerPoint,
• wygląd kursu stworzonego w rapid e-learningu zależy tylko od potrzeb zlecającego i zdolności grafika tworzącego layout kursu, projekt może być w pełni zgodny z najnowszymi trendami graficznego projektowania, w niczym nie przypomina prezentacji PowerPoint,
• wyprodukowany kurs zawiera elementy multimedialne jak dźwięk, animacje, flash, filmy i elementy społecznościowy bezpośrednio wpisane w kurs jak np. Wiki,
• kursy rapid e-learning są w pełni zgodne ze standardem SCORM,
• kurs może zawierać rozgałęzienia - nawigację nieliniową - można zaprojektować różne ścieżki uczenia się w zależności od poziomu wiedzy i potrzeb kursanta,
• można tworzyć dłuższe moduły szkoleniowe najczęściej 30-45 minutowe lub kilkuminutowe mikro-kursy,
• krótki czasu produkcji kursu i znacznie niższe niż w tradycyjnym e-learningu koszty - to zasługa oprogramowania, często dedykowanego do rapid e-learningu oraz specyficzna dla rapid e-learningu metodologia tworzenia kursu np. zastosowaniu metody prototypowania.

Od tego czasu powstania, popularność rapid e-learningu stale rośnie. Wynika ona z potrzeby świata biznesu na szkolenia, które byłyby szybką reakcją na zachowania konkurencji, wprowadzanie nowych lub zmienionych produktów, czy na przykład częste i nagłe zmiany w zakresie prawa i ustawodawstwa. Pojawiają się też argumenty za tym, żeby zastosować rapid e-learning w kształceniu akademickim.
Więcej napiszę w kolejnych częściach tego cyklu.